یکى از مهمترین و لازمترین امور زندگى یک مؤمن ارتباط برقرار کردن با خدا از طریق دعا و نیایش است در زندگى اولیاء خدا دعا جایگاه اساسى و ویژه دارد و بخش مهمى از بهترین اوقات آنها اختصاص به دعا و نیایش دارد.
در قسمت دعا، انبوهى از دعاهایى که از ناحیه مقدس حضرت زهرا علیهاالسلام رسیده فهرست‏وار نقل کردیم. اما یکى از مسائل دیگر در مورد دعا رعایت آداب دعا از جمله زمان دعا است. اولیاء خدا مترصد اوقات بودند و بهترین زمانها را براى دعا انتخاب مى‏نمودند در اینجا به روایتى مى‏پردازیم که یکى از اوقات مناسب براى دعا را فاطمه زهرا علیهاالسلام به ما در قول و عمل معرفى مى‏کنند.
قالت فاطمه الزهرا علیهاالسلام:
سمعت النبى صلى اللَّه علیه و آله، ان فى الجمعة لساعة لا یراقبها رجل مسلم یسال اللَّه عز و جل فیها خیرا الا اعطاه ایاه قالت فقلت: یا رسول‏اللَّه اى ساعة هى؟ قال اذا تدلى نصف عین الشمس للغروب قال و کانت فاطمة علیهاالسلام تقول لغلامها: اصعد على الضراب فاذا رایت نصف عین الشمس قد تدلى للغروب فاعلمنى حتى ادعو. (1)
(فاطمه زهرا علیهاالسلام مى‏فرماید: از پیامبر صلى اللَّه علیه و آله شنیدم، در روز جمعه ساعتى است که هیچ مسلمانى مراقب آن نبوده که حاجت خیرى از خداى عزوجل بخواهد مگر آنکه حاجت او را برآورده ساخته است. فاطمه علیهاالسلام مى‏گوید عرض کردم یا رسول‏اللَّه آن چه ساعتى است؟ فرمود: آن هنگامى است که نصف قرص خورشید در موقع غروب پنهان شود. پس از آن فاطمه به غلام خود فرمود: بر فراز بام درآى و چون دیدى نصف قرص خورشید در هنگام غروب پنهان شد به من خبر ده تا دعا کنم.)

1ـ کوثر ولایت/ ح 88/ ص 51

پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم نسبت به زن احترام خاصى قایل بود و مرتباً درباره محبت و مهربانى و مداراى با آنها سفارش مى‏کرد، به زنان سلام مى‏کرد و مکرر مى‏فرمود:
من از دنیاى شما سه چیز را دوست مى‏دارم و آن سه چیز عبارت‏اند از: عطر، زن و نماز که روشنى چشم من است. (1)
ناگفته پیدا است که این سخن پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم به خاطر شهوت و غریزه جنسى نبود، بلکه آن حضرت با ایراد چنین سخنانى مى‏خواست زنان را که در نظر اعراب، موجودى بى‏ارزش و در حد یک حیوان بودند، بزرگ جلوه دهد. بدین جهت، زن را در ردیف نماز که امرى عبادى و مقدس است، قرار داد و با این تعبیر، زن را به بالاترین مقام ترقى داد.
«میمونه»، همسر پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم مى‏گوید: از رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم شنیدم که مى‏فرمود: بهترین مردان امت من کسى است که نسبت به همسر خود بهترین رفتار را داشته باشد و بهترین زنان امت من کسى است که نسبت به همسر خویش بهترین کردار را داشته باشد. هر زنى که آبستن مى‏شود، هر شب و روزى که بر وى مى‏گذرد، برابر با هزار شهید، اجر و پاداش دارد. بهترین زنان امت من زنى است که در آنچه معصیت نباشد، رضاى شوهر را به دست آورد و بهترین مردان امّت من، مردى است که با خانواده‏اش به لطف و مدارا زندگى کند. چنین مردى هر روزى که بر او بگذرد، اجر صد شهید دارد.
عمر گفت: یا رسول‏اللَّه! چگونه مى‏شود زنى که رضایت شوهرش را به دست آورد، اجر هزار شهید و مردى که با خانواده‏اش مدارا کند، اجر صد شهید را داشته باشد؟
پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم فرمود: بدان که اجر زنان، نزد خداوند، بیش از اجر مردان است. به خدا سوگند که ستم شوهر نسبت به زن، بعد از شرک به خدا، بزرگترین گناهان است. نسبت به رفتار با موجود ضعیف (زن و یتیم) از خدا بترسید که خداوند به خاطر ایشان، شما را مؤاخذه خواهد کرد. هر که به این دو نیکى کند، رحمت الهى نصیب او شود و هر که بدى نماید، مورد سخط و خشم الهى واقع شود.(2)
رسول اکرم صلى اللَّه علیه و آله و سلم معیار جوانمردى و فرومایگى انسان را چنین بیان مى‏فرماید: جوانمردان، کسانى هستند که زنان را گرامى مى‏دارند و فرومایگان نسبت به آنان اهانت مى‏نمایند. (3)
و در حدیث دیگر مى‏فرماید: بهترین شما کسى است که با خانواده‏اش رفتار نیک داشته باشد. من نیز با خانواده‏ام چنین‏ام.(4)
ابن‏عباس از پیامبر گرامى صلى اللَّه علیه و آله و سلم روایت مى‏کند: هرکس دخترى داشته باشد و نسبت به او اهانتى روا ندارد و فرزند پسرش را بر او ترجیح ندهد، خداوند او را داخل بهشت مى‏کند. (5 )
و نیز مى‏فرماید: هرکسى که از بازار، متاع و تحفه‏اى به خانه آرد، اول به دختران بدهد و سپس به پسران. هر آن کس که دختران را شاد کند، گویى که از ترس خدا گریسته است، یعنى همان تقرب و پاداش را دارد.(6)

1 ـ روش خوشبختى، ص 89. 2ـ روش خوشبختى، ص 78 تا 79. 3 ـ ما اکرم النساء الا کریم و ما اهانهن الا لئیم. (آیین همسردارى، ص 6). 4 ـ خیرکم خیرکم لاهله و انا خیرکم لاهلى.(حقوق و حدود زن در اسلام، ص 44- 47). 5 ـ محمد صلى اللَّه علیه و آله و سلم خاتم پیامبران، ج 1، ص 183. 6 ـ محمد صلى اللَّه علیه و آله و سلم خاتم پیامبران، ج 1، ص 183.

 پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم- در روزگارى که زن ارزش و اعتبارى نداشت- مقام زن را تا سطح یک انسان مستقل و داراى حقوق و شخصیت بالا برده، توصیه مى‏فرمود که مقتضیات فطرت زن رعایت شود. رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم زن را تشبیه به استخوان خمیده دنده‏ها مى‏کرد و مى‏فرمود: زن شبیه استخوان خمیده دنده‏هاست و در همان وضعى که هست، سودمند است. اگر بخواهند آن را راست کنند، مى‏شکند و ضایع مى‏شود. (1)
این بدان معناست که خلقت زنان را نمى‏توان تغییر داد و کارى که از عهده مردان بر مى‏آید و در صلاحیت آنان است، هیچ‏گاه از عهده زنان بر نمى‏آید.
پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم فرمود: به دور باد کسى که خانواده خود را ضایع کند و آنها را به حال خود واگذارد. (2)
البته باید گفت که زن باید نکاتى را رعایت کند. چنان که رسول اکرم صلى اللَّه علیه و آله و سلم مى‏فرماید: بهترین زن، کسى است که در هنگام نعمت، شکرگزار باشد و در بلا و گرفتارى صبر و بردبارى را از دست ندهد.(3)
و نیز مى‏فرماید: بعد از ایمان به خدا نعمتى بالاتر از همسر موافق و سازگار نیست. (4)
امام صادق علیه‏السلام مى‏فرماید: بهترین زنان کسانى هستند که در هنگام نعمت، شکرگزار باشند و در صورت ندارى، راضى و خشنود باشند. (5)
در حدیثى از رسول گرامى صلى اللَّه علیه و آله و سلم روایت شده که فرموده است:جبرئیل همواره درباره بانوان به من سفارش مى‏کرد تا جایى که گمان مى‏کردم، براى شوهران «اُف» گفتن به زنان جایز نیست. در برخورد با آنان از خدا بترسید، چه اینان با پیمانهاى الهى بر شما حلال شده‏اند و به شکل امانت‏هاى خدا در خانه‏هایتان به سر مى‏برند. آنها به خاطر اینکه همسر، مادران فرزندان، شریک زندگانى و وسیله کامیابى‏تان هستند، به گردنتان حقى دارند. نسبت به آنان دلگرم و با محبت باشید و دلهایشان را با محبت به دست آورید تا با شما زندگى کنند. آنها را دشمن ندارید و شکنجه نکنید و آنچه را که به عنوان مهریه به آنها داده‏اید، به زور نگیرید. (6)
پیامبر عزیز صلى اللَّه علیه و آله و سلم مى‏فرماید: بهترین فرزندان شما دختران شما هستند. علامت خوش‏قدمى زن، این است که اولین فرزندش دختر باشد. هرکس سه دختر یا سه خواهر را اداره کند، بهشت بر او واجب است.(7)
روزى، مردى که نزد رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم بود، اطلاع یافت که خداوند دخترى به او داده است. آن مرد از این خبر رنگش تغییر کرد.
پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم فرمود: چرا رنگت تغییر کرد؟
عرض کرد: هنگامى که از خانه خارج مى‏شدم، همسرم در حال وضع حمل بود. اکنون خبر رسید که دخترى به دنیا آورده است.
حضرت فرمود: زمین جایش مى‏دهد و آسمان سایه برایش مى‏افکند و خدا روزیش مى‏دهد.او گل خوشبویى است که از آن استفاده مى‏کنى. (8)

1 ـ محمد صلى اللَّه علیه و آله و سلم، خاتم پیامبران ج 1، ص 386 و 387. 2 ـ محمد صلى اللَّه علیه و آله و سلم، خاتم پیامبران، ج 1، ص 386 و 387. 3 ـ کشکول، ج 2، ص 50. 4 ـ آیین همسردارى، ص 48. 5 ـ کشکول، ج 2، ص 90. 6 ـ فاشفعوا علیهن و طیبوا قلوبهن. (آیین همسردارى، ص 9). 7 ـ آیین همسردارى، ص 405- 409. 8 ـ آیین همسردارى، ص 405- 409.

نامهاى گره‏گشا و توبه‏ى حضرت آدم (ع)
[عناوین آرشیوشده]